Gạch lát nền bị phồng rộp (bộp) là cơn ác mộng của mọi gia chủ. Không chỉ gây mất thẩm mỹ nghiêm trọng, sàn nhà bị đội lên còn tiềm ẩn nguy cơ nứt vỡ, gây nguy hiểm cho người đi lại. Nếu bạn đang nghe thấy tiếng kêu “bộp bộp” rỗng khi bước đi, hoặc thấy sàn gạch nhà mình đột ngột “nổi” lên, đã đến lúc phải hành động.
Bài viết chuyên sâu này sẽ giúp bạn:
- Hiểu rõ 3 nguyên nhân cốt lõi khiến hiện tượng gạch lát nền bị phồng rộp (bộp) xảy ra.
- Biết chính xác cách xử lý triệt để tại nhà theo từng mức độ hư hỏng.
- Áp dụng biện pháp phòng ngừa để tình trạng này không bao giờ tái diễn.
Hãy cùng bắt đầu để lấy lại mặt sàn phẳng phiu, an toàn cho ngôi nhà của bạn!
I. Gạch Lát Nền Bị Phồng Rộp (Bộp) Là Gì? Dấu Hiệu Nhận Biết
Trước khi tìm hiểu cách xử lý gạch lát nền bị phồng rộp (bộp), bạn cần xác nhận đúng vấn đề mình đang gặp phải.
Gạch lát nền bị phồng rộp (hay còn gọi là bị “bộp“, “ộp“) là hiện tượng các viên gạch lát nền bị đẩy cao lên khỏi vị trí ban đầu. Hiện tượng này xảy ra khi lớp liên kết (vữa hoặc keo dán gạch) giữa viên gạch và lớp nền bị phá vỡ, tạo ra khoảng trống lớn bên dưới.
Dấu hiệu dễ nhận biết gạch lát nền bị phồng rộp:
- Tiếng kêu “bộp bộp” (hoặc “ộp ộp”): Khi bạn dùng búa cao su hoặc cán chổi gõ nhẹ lên viên gạch, nó sẽ phát ra âm thanh rỗng, khác hẳn với tiếng kêu chắc của viên gạch bám chắc. Đây là dấu hiệu rõ nhất của tình trạng gạch lát nền bị bộp.
- Gạch bị đội lên: Mảng gạch bị đội lên cao, tạo ra sự gồ ghề rõ rệt. Đôi khi, các mảng gạch lát nền bị phồng rộp có thể kéo theo các viên gạch liền kề.
- Gạch bị nứt, vỡ: Nếu tình trạng gạch lát nền bị phồng rộp (bộp) nặng, lực kích ép quá lớn sẽ làm gạch bị nứt, vỡ hoặc bật tung ra khỏi nền.
II. 3 Nguyên Nhân Cốt Lõi Khiến Gạch Lát Nền Bị Phồng Rộp (Bộp)
Gạch lát nền bị phồng rộp (bộp) không chỉ làm giảm vẻ đẹp của ngôi nhà mà còn có thể gây nứt vỡ gạch, làm người đi lại dễ bị vấp ngã. Việc tìm hiểu nguyên nhân chính xác là bước đầu tiên và quan trọng nhất để đưa ra giải pháp xử lý hiệu quả, triệt để.
Để giải quyết triệt để, bạn cần nắm rõ “thủ phạm” gây ra sự cố này. Dù có nhiều yếu tố, nhưng 3 nguyên nhân dưới đây là phổ biến nhất, chiếm đến 90% các trường hợp gạch lát nền bị bộp.
1. Nguyên Nhân Do Sự Giãn Nở Nhiệt và Thiếu Khe Co Giãn
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, đặc biệt trong điều kiện khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa của Việt Nam, nơi nhiệt độ chênh lệch giữa ngày và đêm, giữa các mùa lớn.
Cơ Chế Gây Phồng Rộp
- Tính giãn nở của vật liệu: Gạch lát nền và vữa/xi măng đều là vật liệu có tính chất giãn nở khi nhiệt độ tăng và co lại khi nhiệt độ giảm.
- Thiếu khe co giãn (Ron gạch): Khi thi công, nếu thợ lát gạch quá sát nhau, không để lại khoảng cách đủ rộng (thường tối thiểu 2mm) giữa các viên gạch và giữa gạch với tường, thì khi nhiệt độ tăng, các viên gạch sẽ đồng loạt giãn nở.
- Lực kích ép: Do không có không gian để “thở” (khe co giãn), các viên gạch sẽ kích và xô đẩy lẫn nhau, tạo ra một lực đẩy rất lớn từ hai phía. Lực này khiến các viên gạch mất liên kết với nền vữa bên dưới, bị đội lên cao, gây ra hiện tượng gạch lát nền bị bộp.
2. Nguyên Nhân Do Sai Kỹ Thuật Thi Công Lát Nền
Chất lượng thi công đóng vai trò quyết định đến độ bền vững của sàn gạch. Sai sót trong kỹ thuật lát nền là nguyên nhân chủ quan thường gặp:
- Trộn vữa/Hồ dầu không đúng tỷ lệ:
- Sự pha trộn xi măng và cát không theo tỷ lệ chuẩn, hoặc sử dụng quá ít xi măng, làm giảm độ kết dính của vữa.
- Vữa/Keo dán gạch bị khô quá nhanh (do thi công chậm trễ sau khi trộn hoặc quét hồ dầu), làm giảm khả năng bám dính giữa gạch và nền.
- Lớp vữa/Xi măng không đều: Thợ thi công không trát đều vữa hoặc hồ dầu lên mặt sau viên gạch, tạo ra những khoảng trống không khí lớn bên dưới. Khi gạch chịu tác động lực hoặc nhiệt độ, những khoảng trống này dễ làm gạch bị bong, bật lên.
- Gạch không được ngâm nước đúng cách: Đối với một số loại gạch (ví dụ: gạch Ceramic), việc ngâm nước trước khi lát giúp gạch bão hòa nước, không hút nước từ lớp vữa, từ đó đảm bảo lớp vữa có đủ độ ẩm để tạo liên kết vững chắc. Nếu gạch quá khô, nó sẽ hút hết nước của vữa/hồ dầu, khiến lớp liên kết bị giòn và dễ bong tróc.
3. Nguyên Nhân Do Chất Lượng Nền Móng và Sụt Lún
Mặc dù ít phổ biến hơn hai nguyên nhân trên, nhưng vấn đề từ nền móng cũng là tác nhân gây ra hiện tượng gạch lát nền bị phồng rộp:
- Nền nhà bị sụt lún: Sau một thời gian dài sử dụng, nền đất có thể bị sụt lún cục bộ hoặc toàn bộ do các yếu tố như độ ẩm, kết cấu địa chất, hoặc do các công trình xây dựng sát bên. Khi nền đất bị biến dạng, lớp vữa cán nền và gạch cũng bị kéo theo, gây ra sự đứt gãy liên kết và làm gạch bị phồng lên.
- Thấm Nước Liên Tục: Nước thấm sâu xuống lớp nền lâu ngày có thể làm yếu dần kết cấu vữa, gây mất liên kết và làm gạch lát nền bị rộp.
III. Hướng Dẫn Chi Tiết: Cách Xử Lý Gạch Lát Nền Bị Phồng Rộp (Bộp) Triệt Để Tại Nhà
Tùy thuộc vào mức độ hư hỏng, bạn có thể lựa chọn một trong hai phương pháp xử lý sau đây.
Trường Hợp 1: Xử Lý Gạch Lát Nền Bị Phồng Rộp Nhẹ (Chưa Vỡ, Chưa Bong)
Đây là giải pháp tiết kiệm và nhanh nhất, áp dụng khi gạch chỉ kêu “bộp bộp” nhưng chưa nứt vỡ hoặc bật hẳn lên. Chúng ta sẽ dùng hóa chất/keo chuyên dụng để bơm lấp đầy khoảng trống dưới gạch.
4 Bước Xử Lý Gạch Lát Nền Bị Phồng Rộp Bằng Keo/Hóa Chất
| Bước | Hành Động Cụ Thể | Công Cụ & Vật Liệu | Mẹo Xử Lý Nhanh |
| 1. Xác Định Vị Trí | Dùng búa cao su gõ nhẹ để xác định chính xác tất cả các viên gạch bị bộp. | Búa cao su hoặc cán chổi. | Kiểm tra cả các viên gạch liền kề để xử lý dứt điểm. |
| 2. Khoan và Vệ Sinh | Dùng mũi khoan nhỏ (ϕ6 – ϕ8mm), khoan 1-2 lỗ trên viên gạch (tại góc hoặc đường ron). Dùng bơm hơi hoặc máy hút bụi để thổi/hút sạch vữa bụi. | Máy khoan, mũi khoan nhỏ, bơm hơi/máy hút bụi. | Chỉ khoan sâu ≈1.5cm để xuyên qua gạch và vữa lỏng, không làm hỏng nền. |
| 3. Bơm Keo Chuyên Dụng | Bơm từ từ keo dán gạch dạng lỏng (ví dụ: các loại keo gốc Epoxy hoặc vữa không co ngót) vào lỗ khoan. Dùng búa cao su gõ nhẹ để keo chảy đều và viên gạch được ép sát xuống. | Keo dán gạch/Hóa chất chuyên dụng, Súng bơm keo. | Nếu keo không xuống hết, khoan thêm lỗ để đảm bảo lấp đầy khoảng trống. |
| 4. Hoàn Thiện | Chờ keo khô hoàn toàn (24−48 giờ). Trám lại các lỗ khoan bằng keo chà ron cùng màu với mạch gạch. | Keo chà ron. | Tránh đi lại hoặc đặt vật nặng lên khu vực vừa xử lý trong ít nhất 1 ngày. |
Trường Hợp 2: Xử Lý Gạch Đã Nứt Vỡ, Bong Tróc
Đây là trường hợp nặng, bắt buộc phải thay thế toàn bộ mảng gạch bị hư hỏng để đảm bảo độ an toàn và thẩm mỹ.
5 Bước Thay Thế Gạch Lát Nền Bị Phồng Rộp (Bộp)
Bước 1: Cắt và Đục Bỏ Khu Vực Hư Hỏng
- Dùng máy cắt gạch, cắt theo đường ron xung quanh các viên gạch nứt vỡ, bị bật lên.
- Dùng búa và đục, cẩn thận loại bỏ toàn bộ gạch và lớp vữa cũ. Chú ý: Đục sâu xuống lớp nền cũ khoảng 3−5cm để loại bỏ hết vữa lỏng và tạp chất.
Bước 2: Chuẩn Bị Nền Móng
- Vệ sinh sạch sẽ khu vực vừa đục.
- Trộn vữa theo tỷ lệ chuẩn (vữa mác 50 là lý tưởng) và cán nền lại cho bằng phẳng, chắc chắn.
Bước 3: Lát Gạch Mới
- Quét một lớp hồ dầu (nước xi măng lỏng) hoặc tốt nhất là keo dán gạch chuyên dụng lên lớp nền vừa cán.
- Đặt viên gạch mới vào vị trí (lưu ý ngâm gạch Ceramic trước khi lát nếu cần).
- Dùng búa cao su gõ nhẹ đều lên gạch để cố định và tạo độ phẳng.
Bước 4: Tạo Khe Co Giãn Chuẩn
- Quan trọng: Đảm bảo khoảng cách giữa các viên gạch mới phải đạt tiêu chuẩn (tối thiểu 2mm) để tránh bị phồng rộp lần nữa do giãn nở nhiệt.
Bước 5: Chít Mạch và Vệ Sinh
- Sau khi gạch khô, tiến hành chít mạch bằng keo chà ron. Vệ sinh tổng thể khu vực thi công.
IV. Biện Pháp Phòng Ngừa Gạch Lát Nền Bị Phồng Rộp
Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Áp dụng các mẹo sau ngay từ khâu thi công để tránh hiện tượng gạch lát nền bị bộp quay lại:
- Dùng Keo Dán Gạch Thay Xi Măng: Keo dán gạch có độ bám dính và độ đàn hồi cao hơn vữa xi măng truyền thống, giúp chịu được sự co giãn nhiệt tốt hơn, giảm thiểu nguy cơ phồng rộp gạch.
- Đảm Bảo Khe Co Giãn (Ron Gạch): Luôn chừa khoảng cách tối thiểu 2mm giữa các viên gạch và 5−10mm giữa gạch và chân tường. Sử dụng vật liệu chà ron có tính đàn hồi tốt.
- Đảm Bảo Kỹ Thuật Thi Công:
- Trộn vữa/keo đúng tỷ lệ hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Sử dụng bay răng cưa để trải đều vữa/keo lên cả mặt nền và mặt sau viên gạch (Phương pháp lát nền kép), đảm bảo lớp liên kết đồng nhất và không có bọt khí.
- Cán nền phải phẳng và vững chắc trước khi lát gạch.
- Quét vữa/keo lên cả mặt nền lẫn mặt sau viên gạch. Phương pháp này đảm bảo độ phủ 100%, không còn khoảng trống không khí, tăng cường độ bám dính tuyệt đối.
- Kiểm Soát Độ Ẩm: Nếu lát gạch Ceramic, phải ngâm gạch trong nước cho đến khi bão hòa (không còn sủi bọt). Điều này ngăn gạch hút nước từ vữa, đảm bảo lớp liên kết được đông cứng hoàn hảo. Hạn chế lát gạch trong điều kiện thời tiết quá nắng nóng. Nếu có, cần che chắn khu vực thi công và đảm bảo gạch được ngâm nước đúng cách.
Gạch lát nền bị phồng rộp (bộp) là một sự cố khó chịu nhưng hoàn toàn có thể khắc phục triệt để. Bằng cách nhận diện chính xác 3 nguyên nhân cốt lõi (giãn nở nhiệt, sai kỹ thuật, sụt lún nền) và áp dụng đúng cách xử lý tại nhà tương ứng với từng tình trạng (bơm keo cho trường hợp nhẹ, thay thế cho trường hợp nặng), bạn sẽ nhanh chóng khôi phục lại vẻ đẹp và sự an toàn cho không gian sống của mình.
Nếu khu vực bị bộp quá lớn hoặc bạn không có kinh nghiệm, đừng ngần ngại tìm đến sự trợ giúp của thợ chuyên nghiệp để đảm bảo việc xử lý gạch lát nền bị phồng rộp (bộp) được thực hiện một cách chính xác và bền vững nhất.
